Jaarrekening 2018

Wettelijk is bepaald dat per programma inzicht wordt gegeven in de ramingen voor en na wijziging en ook de realisatie. Een analyse tussen de begroting na wijziging en de realisatie is opgenomen in de tien programma's.

In de financiële verslaglegging voor gemeenten is vastgelegd dat in de jaarrekening wordt ingegaan op de algemene dekkingsmiddelen, de kosten van overhead, het bedrag van de te verwachte heffing voor de vennootschapsbelasting, de post onvoorzien en overige stelposten.

Lokale heffingen

Lokale heffingen, waarvan de besteding van de opbrengst niet gebonden is, zijn bijvoorbeeld de onroerende zaakbelasting, precariobelasting en de toeristenbelasting. De forensen- en toeristenbelasting  zijn opgenomen in programma 3 Economische zaken. De overige belastingen in programma 10 Financiering en algemene dekkingsmiddelen. In de paragraaf lokale heffingen is ook een specificatie opgenomen per belastingsoort.

Algemene uitkering

De algemene uitkering is eveneens opgenomen in programma 10 Financiering en algemene dekkingsmiddelen. In de jaarrekening 2018 is rekening gehouden met de uitkomsten van de maart-, mei-, september- en decembercirculaire 2018.

Dividend

Het dividend bestaat uit die van BNG Bank en van Vitens. De opbrengst van het dividend is opgenomen in programma 10 Financiering en algemene dekkingsmiddelen. Zie voor beiden ook de toelichting in de paragraaf Verbonden partijen en de paragraaf Financiering.

Renteresultaat

Het renteresultaat bestaat uit de kosten en opbrengsten van rente na aftrek van de toegerekende rente met de boekwaarden van de bouwgronden in exploitatie en die van de investeringen. In de paragraaf Financiering is hiervan een specificatie opgenomen.

Onder overheadkosten wordt verstaan alle kosten die samenhangen met de sturing en ondersteuning van de medewerkers in het primaire proces. Denk hierbij aan de kosten van automatisering, huisvesting, juridische advisering en inkoop.

De kosten van overhead zijn opgenomen in programma 9 Bestuur en ondersteuning. Deze kosten zijn ook zichtbaar in de paragraaf Bedrijfsvoering.

Door de Wet modernisering Vennootschapsbelastingplicht overheidsondernemingen zijn gemeenten sinds 2016 belastingplichtig voor de vennootschapsbelasting (Vpb). In de jaarrekening 2018 is rekening gehouden met € 69.000 aan af te dragen belasting.

In de begroting 2018 was voor onvoorziene ontwikkelingen € 108.000 als budget opgenomen. Dit budget is bij de 2e bestuursrapportage 2018 toegevoegd aan het begrotingsresultaat.

Er wordt gesproken over onderuitputting wanneer de situatie zich voordoet dat in een kalenderjaar minder geld wordt besteed aan een bepaald doel dat daarvoor was begroot. In de begroting 2018 was hiervoor een stelpost opgenomen van € 100.000. Deze stelpost is bij de 2e bestuursrapportage 2018 verrekend met het begrotingsresultaat.

In november 2017 heeft de gemeenteraad een sluitende begroting 2018 vastgesteld. Dit is in de programma's weergegeven als 'Primaire begroting 2018'. Er zijn vervolgens diverse raadsbesluiten genomen, die hebben geleid tot aanpassing van budgetten. Deze aanpassingen zijn verwerkt en opgenomen in de programma's als 'Actuele begroting 2018'. 

Om inzicht te geven in de budgetaanpassingen zijn deze per programma vermeld met daarbij het onderwerp en de datum van het raadsbesluit.

Om inzicht te geven in de financiële positie van de gemeente is het onderscheid tussen structureel en incidenteel belangrijk. Er is sprake van structurele toevoegingen of onttrekkingen aan de reserves als dit meer dan drie jaar achtereenvolgens plaatsvindt. Aanpassingen van bestaand beleid binnen drie jaar blijven structureel van aard.

De zes structurele onttrekkingen aan de reserves zijn per onderdeel toegelicht. 

Investeringen met een economisch nut moeten worden geactiveerd en in de loop van een aantal jaren worden afgeschreven. Vanaf 2004 is deze regel van toepassing op diverse investeringen, waarvoor bedragen waren gereserveerd. Voor deze gevallen is de bestemmingsreserve voor diverse afschrijvingslasten gevormd.

Voor het Veenweidebad wordt jaarlijks € 168.000 ingezet vanuit de bestemmingsreserve Veenweidebad om de huisvestingskosten deels te bekostigen.

Voor een vast deel van de afschrijvings- en rentekosten van het sociaal cultureel gebouw Piet Mondriaan Gebouw vindt een onttrekking plaats van € 37.000 vanuit de bestemmingsreserve Piet Mondriaangebouw.

Voor een vast deel van de afschrijvings- en rentekosten van de gemeentewerf in Abcoude vindt een onttrekking plaats van € 37.000 vanuit de bestemmingsreserve gemeentewerf Abcoude.

Voor een vast deel van de afschrijvings- en rentekosten van het clubgebouw skeelerbaan in Baambrugge vindt een onttrekking plaats van € 40.000 vanuit een bestemmingsreserve.

Mede gelet op de financiële positie en de in 2017 vastgestelde nota activeren, waarderen en afschrijven is de afschrijvingstermijn van schoolgebouwen aangepast van 60 naar 40 jaar. De kosten van afschrijvingen nemen hierdoor tijdelijk toe. Deze extra kosten van in totaal € 3,4 mln. over een periode van 27 jaar worden opgevangen door het inzetten van de algemene reserve.

Om inzicht te geven in de financiële positie van de gemeente is het onderscheid tussen structureel en incidenteel belangrijk. Er is sprake van incidentele toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves als dit minder dan drie jaar plaatsvindt.

De werkwijze voor het inzetten van reserves in de verantwoording is als volgt.

1. Stel de raad heeft een incidenteel budget van € 150.000 beschikbaar gesteld en de werkelijke kosten bedragen € 130.000. In de verantwoording wordt dan € 130.000 onttrokken aan de reserves en het verschil van € 20.000 komt tot uitdrukking in de omvang van de reserves.
2. Stel de raad heeft een incidenteel budget van € 150.000 beschikbaar gesteld en de werkelijke kosten bedragen € 160.000. In de verantwoording wordt dan € 150.000 onttrokken aan de reserves en het verschil van € 10.000 maakt onderdeel uit van het rekeningresultaat.

Om meer duiding te geven bij een verschil tussen prognose en realisatie is voor de eerste keer in onderstaand overzicht vermeld of de geplande activiteit voor 2018 is afgerond of doorwerkt naar 2019 en volgende jaren.  Als er sprake is van een verschil bij een afgesloten activiteit dan kan dit als 'winst' worden bestempeld. 

Onder reserves worden afgezonderde vermogensbestanddelen verstaan, die al dan niet met het oog op het realiseren van een vooraf bepaald doel zijn gevormd. Reserveren is een vorm van sparen. Het betekent geld opzij leggen: 

• Om later een (grote) investering te doen;
• Voor moeilijke tijden (vet op de botten);
• Om risico's op te vangen; 
• Voor incidentele of onverwachte kosten.

In de financiële verslagleggingregels (artikel 43 van de BBV) is aangegeven dat de reserves worden onderscheiden in de algemene reserve en bestemmingsreserves.

De algemene reserve is het vrij besteedbare eigen vermogen van de gemeente. Deze reserve heeft als belangrijkste functie het vormen van een buffer voor financiële tegenvallers. Tekorten en overschotten op de jaarrekening komen ten laste respectievelijk ten gunste van de algemene reserve. Als de gemeenteraad een bepaalde specifieke bestemming heeft gegeven aan een reserve, dan is er sprake van een bestemmingsreserve.

In de raadsvergadering van juni 2017 is de Nota reserves en voorzieningen 2017 - 2019 vastgesteld. De uitgangspunten van deze nota zijn opgenomen in dit overzicht.

De algemene reserve is een buffer voor de instandhouding van de weerstandscapaciteit en voor het opvangen van incidentele kosten. Deze reserve wordt vooral gevoed door rekeningresultaten en winsten uit de grondexploitaties. De verwachting is dat vanaf 2022 de algemene reserve uitsluitend wordt gevoed door rekeningresultaten door de afloop van grondexploitaties. Daarnaast is het van belang om te melden dat ten aanzien van deze reserve een ondergrens is bepaald van € 10 mln.

Voorzieningen zijn een onderdeel van de balans. Een balans bestaat uit een overzicht van de bezittingen, schulden en eigen vermogen op een bepaald moment. De voorzieningen geven een schatting van voorzienbare lasten in verband met risico’s en verplichtingen die min of meer onzeker zijn. In de financiële verslagleggingregels (BBV) is aangegeven in artikel 44 welke voorzieningen mogelijk zijn:

1. verplichtingen en verliezen waarvan de omvang op de balansdatum onzeker is, doch redelijkerwijs te schatten;
2. op de balansdatum bestaande risico's ter zake van bepaalde te verwachten verplichtingen of verliezen waarvan de omvang redelijkerwijs is te schatten;
3. kosten die in een volgend begrotingsjaar zullen worden gemaakt, mits het maken van die kosten zijn oorsprong mede vindt in het begrotingsjaar of in een voorafgaand begrotingsjaar en de voorziening strekt tot gelijkmatige verdeling van lasten over een aantal begrotingsjaren.

Tot de voorzieningen worden ook gerekend van derden verkregen middelen die specifiek besteed moeten worden zoals riool- en afvalstoffenheffing.  

Voorzieningen dienen naar beste schatting dekkend te zijn voor de aangegane verplichtingen en risico’s. Zij mogen niet groter of kleiner zijn dan de geschatte omvang van verplichtingen en risico’s. Dit houdt ook in dat een voorziening nooit een tekort mag hebben.

De omvang van de voorzieningen is zichtbaar in de balans. Hierop zijn twee uitzonderingen, te weten, de voorziening dubieuze debiteuren en de voorziening verlieslatende grondexploitaties. Beide worden als correctiepost in mindering gebracht van het betreffende onderwerp.

In de raadsvergadering van juni 2017  is de Nota reserves en voorzieningen 2017 - 2019 vastgesteld. De uitgangspunten van deze nota zijn opgenomen in dit overzicht.

Om vast te kunnen stellen dat sprake is van een structureel evenwicht is belangrijk dat inzicht bestaat in welk deel van de baten en lasten incidenteel zijn en welke structureel. Incidentele baten en lasten betreffen die posten die het begrotings- en rekeningsaldo incidenteel beïnvloeden. Het gaat om eenmalige zaken en om (meerjarige) projecten of subsidies als deze eveneens het karakter van tijdelijkheid c.q. eindig doel hebben.  

Voorbeelden van incidentele baten: 

• Bijzondere ontvangen subsidies en (specifieke) uitkeringen 
• Boekwinst bij verkoop van tafelzilver (stille reserves)
• Vrijval uit onderhoudsvoorzieningen
• Verrekeningen voorgaande jaren
• Winsten uit grondexploitaties.

Voorbeelden van incidentele lasten: 

• Lasten ten gevolge van incidenteel (nieuw) beleid
• Bijzondere verstrekte subsidies en uitkeringen
• Verrekeningen voorgaande jaren
• Verliezen uit de grondexploitatie.

De incidentele baten en lasten 2018 zijn per programma vermeld waarbij de bedragen zijn afgerond op een veelvoud van € 1.000.

Onder investeringen wordt verstaan het vastleggen van vermogen in objecten waarvan het nut zich over meerdere jaren uitstrekt. De investeringen worden op de balans verantwoord. De lasten voortvloeiende uit de investeringen, zoals onderhoud, afschrijvingen, toegerekende rente, verzekeringen, behoren tot de jaarlijkse exploitatielasten.

Bij een bestaand actief is sprake van een investering indien de uitgaven:

• leiden tot een significante kwaliteitsverbetering; en/of

• leiden tot een levensduurverlenging; en/of

• aanpassingen betreffen om te voldoen aan wet- en regelgeving (bijv. investeringen in een gebouw om te voldoen aan veiligheidsvoorschriften).

Wanneer uitgaven worden gedaan ten behoeve van het behoud van de oorspronkelijke kwaliteit en levensduur van een actief, dan is er sprake van onderhoud.

In 2017 heeft de gemeenteraad de nota activeren, waarderen en afschrijven 2017 - 2020 vastgesteld. In de financiële verordening De Ronde Venen 2016 is vastgelegd dat investeringen een doorlooptijd hebben van maximaal twee jaar, tenzij er sprake is van een raadsbesluit. In dezelfde verordening staat dat in de programmarekening de voortgang is vermeld van de lopende investeringen.

In de balans zijn de investeringen zichtbaar bij de onderdelen 'immateriële vaste activa' en 'materiële vaste activa' . In deze rapportage is voor de vergelijkbaarheid dezelfde opzet aangehouden.

Hierna zijn de bovenstaande investeringen gedetailleerder weergegeven. Uit de rapportage blijkt dat diverse investeringen een doorlooptijd hebben van meer dan twee jaar. In de 1e bestuursrapportage 2019 zal worden gerapporteerd over de investeringen die niet zijn afgerond en waarvan de planning was om dit te doen uiterlijk in 2018.

In de afgelopen jaren is de focus binnen het sociaal domein regelmatig gewijzigd op basis van maatschappelijke ontwikkelingen. Waar in 2016 met name de nadruk lag op de transitie van de jeugdhulp lag in 2017 en 2018 de nadruk op het transformeren van het sociaal domein. In 2018 en verder zal de nadruk niet alleen op verdere transformatie liggen maar ook op consolidatie en consistentie. Wij zetten dus verder in op preventieve maatregelen en het vormen van een zo stevig mogelijke basis. De in gang gezette ontwikkeling van investeren in algemene en individuele voorzieningen en armoedebeleid met de daarbij behorende capaciteit en budgetten  en het naar beneden bijstellen van (financiële) investeringen in de diverse inkomensregelingen is ook in 2018 doorgezet.  In de realisatie 2018 blijkt dat deze ontwikkeling vruchten afwerpt. Hierbij moet worden aangegeven dat dit ook gedeeltelijk door de gunstige economische ontwikkelingen wordt beïnvloedt. Deze economische ontwikkeling heeft er echter ook voor gezorgd dat er minder capaciteit aangetrokken kon worden voor de geplande impulsen en ontwikkelingen. Hierdoor is er in 2018 een aantal incidentele en capaciteitsbudgetten niet (geheel) benut.     

1. Op het onderdeel individuele voorzieningen jeugd en Wmo is er in 2018 per saldo een onderschrijding op de budgetten van € 679.000. Hiervoor is op hoofdlijnen een drietal verklaringen te geven.  
   1. In 2018 wordt er stevig geïnvesteerd in innovatie en bedrijfsvoering, echter in de huidige arbeidsmarkt is het lastig om op korte termijn medewerkers te vinden. Hierdoor lopen de projecten in het kader van bedrijfsvoering en innovatie vertraging op waardoor er op dit onderdeel een onderschrijding is van ongeveer € 203.000.
   2. Een tweede verklaring heeft betrekking op de Wmo waarbij meer geïnvesteerd is in begeleiding (€ 128.000) hetgeen geresulteerd heeft in lagere uitgaven voor voorzieningen(€ 313.000).
   3. De derde verklaring heeft betrekking op de beperkt lagere (3 %) kosten voor jeugdwet waarvoor de verklaring voor een groot gedeelte de terugvordering over oudere jaren is en de (eigen) bijdragen.
2. Voor het onderdeel inkomensregelingen is er in 2018 een budgetvoordeel van € 52.000 te melden. Hiervoor zijn de vier belangrijkste verklaringen:
   1. Voor de BUIG spelen twee ontwikkelingen te weten de hogere rijksbijdrage van € 203.000, zoals ook elders gemeld, en beperkt niet of nauwelijks op korte termijn beïnvloedbare kosten te weten € 87.000 wat met ongeveer 1,4 % van het uitgavenbudget overeen komt.
   2. Bij het onderdeel sociale werkvoorziening is een budget onderschrijding van € 203.000 te melden die voor het overgrote gedeelte veroorzaakt wordt door het project inrichten van de toekomstige uitvoering van de Wet Sociale Werkvoorziening van € 174.000. Dit is ook gemeld in het onderdeel incidentele toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves.
   3. Dankzij een Europese bijdrage van € 90.000 ontstaan per saldo lagere kosten voor re-integratie van € 117.000.
   4. Door mutaties in de omvang van vorderingen op verstrekte uitkeringen en een hoger risicoprofiel voor de berekeningen van dubieuze debiteuren ontstaat een nadeel van € 401.000.
3. Op het onderdeel capaciteitskosten zien we in 2017 een daling van € 1.562.000 ten opzichte van 2016 door de voorgeschreven wijzigingen vanuit de BBV. Deze zorgde ervoor dat alle overhead kosten centraal verantwoord moet worden en geen onderdeel meer mogen uitmaken van de kosten op de verschillende programma's. In 2018 zien we een stijging van de werkelijke capaciteitskosten van ongeveer € 377.000 en in 2019 zal naar verwachting een verdere stijging optreden van de capaciteitskosten. Dit zal een verdere stijging van de verwachte werkelijke kosten van ongeveer € 400.000 inhouden. De onderuitputting in 2018 wordt voor het grootste gedeelte veroorzaakt door de huidige arbeidsmarkt waarin het lastig is om vacatures te vervullen of zelfs om op korte termijn medewerkers op projectbasis te vinden. Verdere toelichting op de capaciteitskosten kunt u vinden bij programma 6 Sociaal Domein en de paragraaf bedrijfsvoering waarin een totaaloverzicht en toelichting is opgenomen van de personele capaciteitskosten.         

Het EMU-saldo voor De Ronde Venen voor 2018 komt uit op € 4,1 miljoen. Het betekent dat in EMU-termen de inkomsten € 4,1 miljoen euro groter zijn de uitgaven.

Het EMU-saldo is het saldo van inkomsten en uitgaven met derden (dus geen afschrijvingen, waardemutaties, etc.) van de overheid op transactiebasis in een bepaalde periode. Eenvoudig gezegd geeft het EMU-saldo aan of er in een bepaald jaar met reële transacties meer geld uitgegeven is dan er in dat jaar is binnengekomen, of dat er netto geld overgehouden is.  

Het EMU-saldo vervult een rol bij de afspraken die in Europees verband zijn gemaakt over het toegestane maximale tekort ervan op nationaal niveau om de overheidsfinanciën in de Eurozone robuust te houden. Aangezien de decentrale overheden onderdeel uitmaken van de sector overheid in de economische statistieken van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en Eurostat, is daarbij bepaald dat niet alleen het saldo van de centrale overheid meetelt, maar ook het saldo van de decentrale overheden. In de Wet houdbare overheidsfinanciën (Wet hof) is daarom bepaald dat de verschillende overheidslagen een gelijkwaardige inspanningsverplichting hebben om te voldoen aan de Europese begrotingseisen en daarmee bij te dragen aan een gunstige budgettaire positie voor Nederland.

Het EMU-saldo heeft een vergelijkbare functie als het kasstroomoverzicht in het bedrijfsleven. In het bedrijfsleven is het belang van het hebben van voldoende geld (liquide middelen) toegenomen: ‘Cash is King’ is het daarbij veelgehoorde credo. Om inzicht te geven in de ontwikkeling van de liquide middelen, financiële positie (eigen vermogen en schulden), kwaliteit van het resultaat en de mate waarin een onderneming geld kan genereren, is in het bedrijfsleven een kasstroomoverzicht voorgeschreven. Daarin moet een onderneming laten zien hoeveel inkomsten en uitgaven er zijn uit operationele-, investerings- en financieringsactiviteiten. Voor gemeenten geldt niet de verplichting om een kasstroomoverzicht op te nemen. Onze gemeente neemt dit geconsolideerde overzicht al meerdere jaren op in de paragraaf financiering.

De Wet normering topinkomens heeft als doel om bovenmatige beloningen en ontslagvergoedingen bij instellingen in de (semi)publieke sector tegen te gaan. Het uitgangspunt hierbij is dat de hoogste leidinggevenden niet meer mogen verdienen dan een minister.

Topfunctionarissen zijn de hoogste leidinggevenden binnen een rechtspersoon of instelling, die leidinggeven aan de gehele rechtspersoon of instelling. Voor de gemeente zijn dit de gemeentesecretaris en de griffier.

Wettelijk is bepaald dat verantwoord wordt over de jaren 2017 en 2018. 

Voor het jaar 2018 geldt als algemene bezoldigingsmaximum € 189.000. Deze norm heeft de gemeente De Ronde Venen niet overschreden.

De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) provincies en gemeenten  en de Financiële verordening gemeente De Ronde Venen 2016. De waardering van de activa en passiva en de bepaling van het resultaat vindt plaats op basis van historische kosten. Tenzij bij het desbetreffende balanshoofd anders is vermeld, worden de activa en passiva opgenomen tegen nominale waarden.

De baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Baten en winsten worden slechts genomen voor zover zij op balansdatum zijn gerealiseerd.

Verliezen en risico's die hun oorsprong vinden voor het einde van het begrotingsjaar, worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden.

Personele lasten

Personeelslasten zijn toegerekend aan het boekjaar waarop ze betrekking hebben. Als gevolg van het formele verbod op het opnemen van voorzieningen c.q. schulden uit hoofde van jaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume, worden sommige personele lasten echter toegerekend aan de periode waarin uitbetaling plaatsvindt; daarbij moet worden gedacht aan componenten zoals ziektekostenpremie ten behoeve van gepensioneerden en verlofaanspraken. Voor arbeidskostengerelateerde verplichtingen van een jaarlijks vergelijkbaar volume wordt geen voorziening getroffen of op andere wijze een verplichting opgenomen. De referentieperiode is dezelfde als die van de meerjarenraming, te weten vier jaar. Indien er sprake is van (eenmalige) schokeffecten (bijvoorbeeld reorganisaties) dient wel een verplichting opgenomen te worden. 

Dividendopbrengsten

Dividendopbrengsten van deelnemingen worden als baten genomen op het moment waarop het dividend betaalbaar wordt gesteld.

Algemene uitkering

Voor de verwerking van de algemene uitkering heeft de commissie BBV een stellige uitspraak gedaan. Deze uitspraak houdt in dat in de jaarrekening de algemene uitkering wordt opgenomen conform de in het jaar laatst gepubliceerde accresmededeling. Dit was de septembercirculaire gemeentefonds 2018.

Eigen bijdragen CAK

Bij de WMO vraagt de gemeente een eigen bijdrage aan de burger. De oplegging en inning is landelijk belegd bij het Centraal Administratie Kantoor (CAK). Middels een rapportage van de huisaccountant van het CAK heeft de gemeente voldoende zekerheid over de juistheid van de eigen bijdragen. Echter, over de volledigheid bestaat onvoldoende zekerheid. Eventuele niet verantwoorde eigen bijdragen worden ingeschat als niet materieel.

In het onderdeel vaste activa zijn opgenomen:

1. Immateriële vaste activa
2. Materiële vaste activa
3. Financiële vaste activa

Bij de waardering wordt in voorkomende gevallen rekening gehouden met een bijzondere vermindering van de waarde, indien deze naar verwachting duurzaam is. Voorbeelden hiervan zijn nieuwe inzichten in de technische en/of de economische levensduur van activa. Duurzame waardevermindering van vaste activa boeken wij af.

Naast de BBV bevat ook de Financiële verordening gemeente De Ronde Venen en de Nota activeren, waarderen en afschrijven 2017 - 2020 belangrijke bepalingen voor de waardering en afschrijving van vaste activa. Deze bepalingen zijn onder meer:

• Activa met een verkrijgingprijs van minder dan € 15.000 worden niet geactiveerd, uitgezonderd gronden.
• Als eerste jaar van afschrijving wordt genomen het jaar volgend op het jaar waarin het activa tot stand is gekomen.
• De kosten verbonden aan het sluiten van geldleningen en het saldo van disagio, kosten van onderzoek en ontwikkeling worden ten laste van de exploitatie gebracht. 
• Activa worden afgeschreven naar een boekwaarde van nihil. Er wordt geen rekening gehouden met een restwaarde.

Bij de samenvoeging van de administraties in 2010 van de voormalige gemeenten Abcoude en De Ronde Venen zijn de vaste activa zonder aanpassingen in afschrijvingstermijn en/of -methodiek opgenomen.

1. Immateriële vaste activa

Onder de immateriële vaste activa vallen bijdragen aan activa in eigendom van derden.

2. Materiële vaste activa

Onder de materiële vaste activa vallen:

1. investeringen met een economisch nut;
2. investeringen met een economisch nut, waarvoor ter bestrijding van de kosten een heffing kan worden geheven;
3. investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut.

1. Investeringen met een economisch nut

Deze materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs. Specifieke investeringsbijdragen van derden zijn op de desbetreffende investering in mindering gebracht. Op basis van de verwachte gebruiksduur wordt de jaarlijkse waardevermindering (afschrijving) verwerkt. Op grondbezit met economisch nut (buiten de openbare ruimte) wordt niet afgeschreven.

Vanaf 2018 worden de schoolgebouwen afgeschreven in 40 jaar in plaats van 60 jaar. In 2018 is de functie van de basisschool De Trekvogel verandert van onderwijshuisvesting naar overige gebouwen.

2.  Overige investeringen met economisch nut, waarvoor ter bestrijding van de kosten een heffing kan worden geheven

Wanneer investeringen grotendeels of meer worden gedaan voor riolering, het inzamelen van huishoudelijk afval of voor de begraafplaatsen, dan worden deze investeringen op de balans opgenomen in een aparte categorie: de investeringen met economisch nut, waarvoor ter bestrijding van de kosten een heffing kan worden geheven. Deze investeringen zijn gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs.

3. investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut

Investeringen die geen mogelijkheid hebben om middelen te genereren maar wel duidelijk een maatschappelijk doel hebben zoals wegen, bruggen en groenvoorziening vallen onder de noemer "Investeringen met een maatschappelijk nut". Deze categorie van investeringen geldt vanaf 2017 voor alle gemeenten.

3. Financiële vaste activa

Kapitaalverstrekkingen en leningen zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde onder aftrek van aflossingen. Het gemeentelijk beleid en de uitvoering van de deelnemingsovereenkomst met Stichting Stimuleringsfonds Volkshuisvesting (SVn) heeft als doel de beschikbaar gestelde middelen langlopend in te zetten en om deze via SVn structureel en revolverend te benutten voor startersleningen.

Onderhanden werk, waaronder bouwgronden in exploitatie

De als onderhanden werken opgenomen bouwgronden zijn gewaardeerd tegen de vervaardigingsprijs dan wel de lagere marktwaarde. De vervaardigingsprijs omvat de kosten die rechtstreeks aan de vervaardiging kunnen worden toegerekend (zoals grondaankopen en kosten van bouw- en woonrijp maken) alsmede een aandeel in de rentekosten en de administratie- en beheerskosten. Van de bouwgronden in exploitatie zijn actuele grondexploitaties aanwezig. Zodra sprake is van een verwacht verlies dan wordt daarvoor een verliesvoorziening getroffen, die op de voorraden in mindering wordt gebracht.

Bij het stelsel van baten en lasten zoals geformuleerd in het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) zijn het toerekeningbeginsel , het voorzichtigheidsbeginsel en het realisatiebeginsel essentiële uitgangspunten. Baten en lasten – en het daaruit vloeiende resultaat – moeten worden toegerekend aan de periode waarin deze zijn gerealiseerd. Bij meerjarige projecten betekent dit dat (de verwachte) winst niet pas aan het eind van het project als gerealiseerd moet worden beschouwd, maar gedurende de looptijd van het project tot stand komt en ook als zodanig moet worden verantwoord. Het verantwoorden van tussentijdse winst is daarmee geen keuze maar een verplichting die voortvloeit uit het realisatiebeginsel. Bij het bepalen van de tussentijdse winst is het wel noodzakelijk de nodige voorzichtigheid te betrachten. Hierdoor wordt de winst genomen naar rato van de voortgang van het complex (POC-methode).

Gereed product en handelsgoederen

Gereed product en handelsgoederen zijn gewaardeerd tegen de kostprijs of tegen de marktwaarde indien de marktwaarde lager is dan de kostprijs. Dat laatste doet zich met name voor indien voorraden incourant worden. De kostprijs bestaat uit de verrekenprijzen van grond- en hulpstoffen en de kosten die aan de vervaardiging kunnen worden toegerekend.

Vorderingen (Uitzettingen met een rentetypische looptijd kleiner dan één jaar)

De vorderingen zijn gewaardeerd tegen nominale waarde. Aan de hand van een individuele beoordeling is voor de verwachte oninbaarheid een voorziening in mindering gebracht op de vorderingen.

Liquide middelen en overlopende activa

Deze activa zijn tegen de nominale waarde opgenomen.

Eigen vermogen

Onder het eigen vermogen staan opgenomen de algemene reserve, de bestemmingsreserves en het gerealiseerde resultaat volgend uit het overzicht van baten en lasten in de jaarrekening.

Voorzieningen

Voorzieningen zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde van de betrokken verplichting c.q. het voorzienbare verlies.

Vaste schulden

Vaste schulden zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde verminderd met gedane aflossingen. De vaste schulden hebben een rentetypische looptijd van één jaar of langer.

Vlottende passiva

De vlottende passiva zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde.

Borg- en garantstellingen

Voor zover leningen door de gemeente gewaarborgd zijn, is buiten telling het totaalbedrag van de geborgde schuldrestanten per einde boekjaar opgenomen.