Paragrafen

• Het heffen van lokale belastingen en heffingen stelt de gemeente in staat om maatschappelijke voorzieningen op een evenwichtige wijze in stand te houden. Daarnaast stellen belastingen en heffingen de gemeente in staat maatschappelijke kosten door te belasten aan specifieke veroorzakers, zoals bijvoorbeeld de afvalstoffenheffing en de rioolheffing. In het verlengde hiervan stelt het heffen van lokale belastingen en heffingen de gemeente in staat een sluitend meerjarenperspectief te bereiken. Aanpassing van de belastingtarieven zorgt ervoor dat de koopkracht van de gemeentelijke middelen gehandhaafd blijft.
• Voor 2023 is rekening gehouden met een inflatiepercentage van de lokale heffingen. Uitzondering hierop zijn de tarieven zoals paspoorten, rijbewijzen en het behandelen van een aanvraag volgens de Wet op de kansspelen. Hiervoor gelden landelijke tarieven. Hiermee wordt de beslisboom van het coalitieakkoord gevolgd.
• De opbrengst van onroerendezaakbelasting voor niet-woningen neemt toe ten opzichte van 2022 doordat de tijdelijke verlaging ten tijde van de coronacrisis vervalt. 

Algemeen

De onroerendezaakbelasting (OZB) is een algemene heffing, die wordt bepaald aan de hand van de in de begroting vastgestelde opbrengst en de WOZ-waarden van de objecten in de gemeente. In de begroting stellen we de opbrengst vast. Daarbij wordt de opbrengst van 2022 vermenigvuldigd met een indexatie en vindt er een correctie plaats naar aanleiding van de stijging van het aantal objecten (peildatum is 1 januari 2022 voor de begroting 2023). Het tarief wordt vervolgens bepaald door de gewenste opbrengst te delen door de totale WOZ-waarde. Dit betekent bij een stijging van de WOZ-waarde een lager tarief en bij daling van de WOZ-waarde een hoger tarief wordt vastgesteld. Als de opbrengst achteraf hoger blijkt te zijn dan waar mee gerekend was, dan levert dit eenmalig een voordeel op, maar het jaar er na vindt een neerwaartse bijstelling van het tarief plaats.

Berekening tarief 2023

Om inzicht te geven in de berekening van de OZB-inkomsten en de daaraan gekoppelde tariefstelling is in onderstaande tabel de berekening opgenomen. Het heffingstarief is afhankelijk van de ontwikkeling van de WOZ-waarden. Deze WOZ wordt continu geactualiseerd. Eind 2022 wordt een tariefvoorstel gedaan waarbij de meest actuele WOZ wordt betrokken.

Onroerendezaakbelasting voor woningen en de relatie met de algemene uitkering

Alle gemeenten ontvangen van het Rijk een algemene uitkering uit het gemeentefonds. Dit is de belangrijkste inkomstenpost voor iedere gemeente. Voor De Ronde Venen gaat het om € 66,9 miljoen. De hoogte van dit bedrag bestaat uit een genormeerd kosten georiënteerd bestanddeel waarvan de genormeerde OZB-inkomsten worden afgetrokken. Het kosten georiënteerde bestanddeel wordt bepaald door verschillende variabelen; aantal inwoners en woningen, leeftijdsopbouw, aantal bijstandontvangers, centrumfunctie, etc.

Het genormeerde OZB-inkomsten bestanddeel wordt bepaald door een genormeerd landelijk uniform rekentarief over de WOZ-waarden in de gemeente. In onderstaand overzicht is de aftrekpost opgenomen voor onze gemeente voor 2023.

Het bovenstaande tarief is voor alle gemeenten gelijk. Verschillen tussen gemeenten in de OZB-aftrekpost worden daardoor alleen bepaald door verschillen in de waarden van onroerende zaken. De tarieven die de gemeenten werkelijk in rekening brengen bij de gebruikers en eigenaren van onroerende zaken spelen hierbij geen enkele rol. Dit betekent dat wanneer een gemeente het OZB-tarief verhoogt of verlaagt dat geen gevolgen voor de algemene uitkering uit het gemeentefonds heeft. Alleen als de waarde verandert, door hertaxatie of door nieuwbouw of sloop, verandert de algemene uitkering.

Onroerendezaakbelasting voor woningen in vergelijking met omliggende gemeenten

In onderstaand grafiek is het tarief 2022 van de onroerendezaakbelasting woningen vergeleken met omliggende gemeenten in de provincie Utrecht. Hierbij is gebruik gemaakt van de 'Atlas van de lokale lasten 2022'.  Deze atlas is samengesteld door een onafhankelijk onderzoeksinstituut die verbonden is aan de Rijksuniversiteit Groningen. In het voorjaar van 2023 wordt de Atlas van de lokale lasten 2023 uitgebracht. De uitkomsten hiervan nemen we op in de volgende begroting.

Algemeen

Voor de onroerendezaakbelasting voor niet-woningen geldt dezelfde methodiek als beschreven bij "Onroerendezaakbelasting voor woningen".

Berekening tarief 2023

Om inzicht te geven in de berekening van de OZB-inkomsten en de daaraan gekoppelde tariefstellingen is in onderstaande tabel de berekening opgenomen. Het heffingstarief is afhankelijk van de ontwikkeling van de WOZ-waarden. Deze WOZ wordt continu geactualiseerd. Eind 2022 wordt een tariefvoorstel gedaan waarbij de meest actuele WOZ wordt betrokken.

Onroerendezaakbelasting voor niet-woningen en de relatie met de algemene uitkering

Alle gemeenten ontvangen van het Rijk een algemene uitkering uit het gemeentefonds. Dit is de belangrijkste inkomstenpost voor iedere gemeente. Voor De Ronde Venen gaat het om € 66,9 miljoen. De hoogte van dit bedrag bestaat uit een genormeerd kosten georiënteerd bestanddeel waarvan de genormeerde OZB-inkomsten worden afgetrokken. Het kosten georiënteerde bestanddeel wordt bepaald door verschillende variabelen; aantal inwoners en woningen, leeftijdsopbouw, aantal bijstandontvangers, centrumfunctie, etc.

Het genormeerde OZB-inkomsten bestanddeel wordt bepaald door een genormeerd landelijk uniform rekentarief over de WOZ-waarden in de gemeente. In onderstaand overzicht is de aftrekpost opgenomen voor onze gemeente voor 2023.

De bovenstaande tarieven zijn voor alle gemeenten gelijk. Verschillen tussen gemeenten in de OZB-aftrekpost worden daardoor alleen bepaald door verschillen in de waarden van onroerende zaken. De tarieven die de gemeenten werkelijk in rekening brengen bij de gebruikers en eigenaren van onroerende zaken spelen hierbij geen enkele rol. Dit betekent dat wanneer een gemeente het OZB-tarief verhoogt of verlaagt dat geen gevolgen voor de algemene uitkering uit het gemeentefonds heeft. Alleen als de waarde verandert, door hertaxatie of door nieuwbouw of sloop, verandert de algemene uitkering.

Onroerendezaakbelasting voor niet-woningen in vergelijking met omliggende gemeenten

Zowel de eigenaar als de gebruiker van een niet-woning betaalt onroerendezaakbelasting. De afzonderlijke tarieven voor de eigenaar en voor de gebruiker zijn niet erg interessant voor de lastenontwikkeling. Die zeggen namelijk niets over de vraag welk deel de eigenaar of de gebruiker uiteindelijk betaalt. Immers, belasting wordt als het even kan afgewenteld. Zo zal de verhuurder van een bedrijfspand de ozb die hij moet betalen zoveel mogelijk doorberekenen in de huur. Daarom zijn de tarieven voor niet-woningen gebundeld weergegeven.

In bovenstaand grafiek is het tarief 2022 van de onroerendezaakbelasting niet-woningen vergeleken met omliggende gemeenten in de provincie Utrecht. Hierbij is gebruik gemaakt van de 'Atlas van de lokale lasten 2022'.  Deze atlas is samengesteld door een onafhankelijk onderzoeksinstituut die verbonden is aan de Rijksuniversiteit Groningen. In het voorjaar van 2023 wordt de Atlas van de lokale lasten 2023 uitgebracht. De uitkomsten hiervan nemen we op in de volgende begroting.

Uitgangspunten:

• De rioolheffing is 100% kostendekkend.
• De rioolheffing wordt geheven van eigenaren van woningen en niet-woningen.
• De verordening op de heffing en invordering rioolheffing is zo opgebouwd dat alle eigenaren van panden met een WOZ-waarde hoger dan € 30.000 rioolheffing moeten betalen om de gemeentelijke watertaken te kunnen bekostigen. Deze watertaken zijn het inzamelen van afvalwater, verwerken van hemelwater en het treffen van maatregelen om structureel grondwateroverlast te voorkomen. Dus het gaat niet alleen om het object maar over de waterhuishouding binnen de gehele gemeente.
• Bij een waterverbruik boven de 300 kuub ontvangt de gebruiker een aanslag voor het meerverbruik.

Uitgangspunten:

• De afvalstoffenheffing is 100% kostendekkend.
• De inzameling van huishoudelijk afval is ten opzichte van 2022 ongewijzigd en de kosten zijn geactualiseerd.
• De afvalstoffenheffing wordt in 2023 geheven van gebruikers van eenpersoons- en meerpersoonshuishoudens en recreanten.

Onder dit onderdeel vallen de leges voor de fysieke leefomgeving/omgevingsvergunning. Hiervan is een deel afhankelijk van te bouwen woningen waarvan de locatie in eigendom van derden is. Dit zorgt voor een wisselende omvang van de opbrengst leges in het financiële meerjarenperspectief.

Voor de afgifte van paspoort, rijbewijs of identiteitskaart wordt leges in rekening gebracht. In de meerjarenramingen is rekening gehouden dat inwoners om 10 jaar een paspoort aanvragen en om de 5 jaar een rijbewijs. 

Het Rijk bepaalt de tarieven voor akten burgerlijke stand, reisdocumenten, rijbewijzen en verklaring omtrent gedrag.

Er zijn drie gemeentelijke begraafplaatsen:

1. aan de Bijdorplaan te Abcoude;
2. aan de Rijksstraatweg te Baambrugge;
3. aan de Ringdijk te Wilnis;

Voor het gebruik van de begraafplaats en voor de door de gemeente te verlenen diensten bij een begrafenis worden heffingen in rekening gebracht. Deze heffingen worden jaarlijks aangepast via de 'Verordening op de heffing en invordering van lijkbezorgingsrechten'.

De forensenbelasting dient ertoe om mensen die relatief veel in een gemeente verblijven, maar geen ingezetene zijn van deze gemeente, mee te laten betalen aan voorzieningen in die gemeente. Het doel is niet om kosten voor deze voorzieningen één op één te verhalen, maar juist om een bijdrage te vragen aan het algemene voorzieningenniveau van de gemeente. De opbrengsten van de forensenbelasting zijn doorgaans relatief laag in verhouding tot de andere belastingen die de gemeente heft. Een uitzondering geldt voor de gemeenten met veel tweede woningen; hier kan de forensenbelasting juist een substantieel deel van de begroting vormen.

Er zijn 2 soorten toeristenbelasting:

1. landtoeristenbelasting (voor overnachtingen in een hotel, b&b, pension, vakantiewoning, caravan en tent);
2. watertoeristenbelasting (voor overnachtingen op boten).

Het voornemen is om vanaf 2023 te differentiëren op meegenomen accommodatie (tent, caravan) en aanwezige accommodatie (hotel, vakantiehuis). Dus niet op basis van prijs, soort accommodatie en langverblijf. Verder stelt het college voor de watertoeristenbelasting niet te differentiëren en te koppelen aan het hoogste tarief van de toeristenbelasting. In deze begroting is een voorstel opgenomen met tarieven op basis van actuele gegevens.

In de provincie Utrecht heffen de meeste gemeenten toeristenbelasting. In onderstaande grafiek is opgenomen de prijs per hotelovernachting bij een gemeente in de provincie Utrecht.

De gemeenten Bunschoten, IJsselstein en Montfoort kennen geen toeristenbelasting. Het hoogste tarief geldt voor een hotelovernachting in de gemeente Utrecht.

We schaffen de Hondenbelasting af, zoals afgesproken in het coalitieakkoord ‘In het hart'.

In de overige leges is opgenomen de verstrekte vergunningen APV, parkeergelden en toezicht op kinderopvang.

Roerende zaakbelasting is een gemeentelijke belasting op roerende woon- en bedrijfsruimten. Voorbeelden hiervan zijn woonschepen. De roerende zaakbelasting bestaat uit 2 soorten belasting: een eigenaren- en een gebruikersbelasting. 

De BIZ-bijdrage is geen inkomsten voor de gemeente maar wordt door de gemeente geheven en als subsidie overgedragen aan de Stichting Koopcentrum Mijdrecht. Deze regeling geldt voor de jaren 2020 - 2024.

Voor het innemen van standplaatsen op de wekelijkse warenmarkten wordt “marktgeld” geheven.

In de onderstaande tabel is de ontwikkeling van de gemeentelijke woonlasten opgenomen van een meerpersoonshuishouden. De OZB, rioolheffing en afvalstoffenheffing vormen samen de gemeentelijke woonlasten voor huishoudens. Ter vergelijking zijn de woonlasten over het jaar 2022 weergegeven. 

	Omschrijving	2022	2023
	OZB-lasten bij gemiddelde WOZ-waarde (2022: € 518.000  en 2023: € 605.000) *|	375	386
	Rioolheffing	210	216
	Afvalstoffenheffing	348	358
	Totale woonlasten voor een gezin bij een gemiddelde WOZ-waarde van een koopwoning	933	960
	Gemiddelde woonlasten in de provincie Utrecht (Bron: COELO)	993	Nog niet bekend
	Landelijk gemiddelde (Bron: COELO)	904	Nog niet bekend

* | In het COELO-rapport 2022 is toegelicht dat de berekeningsmethode van de gemiddelde WOZ-waarde dit jaar is gewijzigd.Tot en met 2021 publiceerde het CBS alleen de gezamenlijke gemiddelde WOZ-waarde voor zowel koop- als huurwoningen. Sinds december 2021 publiceert het CBS ook de afzonderlijke gemiddelde WOZ-waarde van koop- en huurwoningen (gegevens voor de jaren vanaf 2019). Omdat de gemiddelde WOZ-waarde van koopwoningen een beter beeld geeft van de gemiddeld betaalde OZB door huishoudens met een koopwoning gaat het COELO voortaan uit van deze waarde. De waarde van koopwoningen is over het algemeen hoger dan die van huurwoningen. Dit verklaart de ontwikkeling van het landelijk gemiddelde van de woonlasten van € 811 voor 2021 naar € 904 in 2022.

In onderstaande grafiek is een vergelijking opgenomen van de gemeentelijke woonlasten (ozb, riool- en afvalstoffenheffing) binnen de provincie Utrecht. Ook de landelijke en provinciale gemiddelden zijn daarbij vermeld. Hiermee zijn de onderlinge verschillen tussen gemeenten nog inzichtelijker gemaakt. 

(Bron: Het Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden)

In het voorjaar van 2023 wordt de Atlas van de lokale lasten 2023 uitgebracht. De uitkomsten hiervan nemen we op in de volgende begroting.

Bij het vaststellen van de programmabegroting 2021 is de motie “Ondernemers in beeld” aangenomen. Op basis van deze motie zijn de lasten voor de ondernemer in De Ronde Venen (zoveel mogelijk) in beeld gebracht. De lokale heffingen voor ondernemers bestaan uit OZB niet-woningen, rioolheffing, afvalstoffenheffing, marktgelden en Bedrijven investeringszone (BIZ)-bijdrage.

De BIZ-bijdrage is geen inkomsten voor de gemeente maar wordt door de gemeente geheven en als subsidie overgedragen aan de Stichting Koopcentrum Mijdrecht. Er zijn ook lokale heffingen die niet ten laste komen van de ondernemers maar wel via de ondernemer worden geheven, dat zijn land- en watertoeristenbelasting.

Ondernemers worden ingedeeld naar winkel, kantoor, hotel, agrarisch bedrijf, groothandel en productiebedrijf. Door de variatie in ondernemers ontstaan verschillen in de gemiddelde WOZ-waarden, waterverbruik en afval. Hierdoor is er geen benchmark beschikbaar op gemeentelijk niveau. Van de lokale lasten is de onroerendezaakbelasting de belangrijkste voor ondernemers. Uit de vergelijking met omliggende gemeenten blijkt dat we een laag tarief hanteren.

Als inwoners een laag inkomen hebben dan kunnen zij in aanmerking komen voor kwijtschelding van gemeentelijke belastingen. De belasting hoeft dan niet of niet helemaal betaald te worden. In 2023 is rekening gehouden met € 145.000 aan kwijtscheldingen. Deze kosten maken onderdeel uit van het gemeentelijk minimabeleid.

1. Voor de jaren 2023 - 2026 is er sprake van een structureel sluitende begroting.
2. Als gemeente brengen we zoveel mogelijk relevante risico’s die we lopen in beeld, zodat we adequate maatregelen kunnen treffen. We streven ernaar dat het optreden van risico’s zo weinig mogelijk effect heeft op de uitvoering van het bestaande beleid. Daarvoor stimuleren we het risicobewustzijn van medewerkers en het tijdig treffen van maatregelen ter voorkoming of beperking van risico’s. Als toch een financieel risico zich voortdoet dan kunnen we het weerstandsvermogen inzetten. De geactualiseerde verhouding tussen risico's en de mogelijkheid om deze te kunnen opvangen vanuit het weerstandsvermogen is "uitstekend".
3. Door nog uit te voeren investeringen in wegen, sportvelden, kindcentrum Hofland en beschoeiingen van de legakkers nemen de kosten van afschrijvingen toe met € 1,6 miljoen van € 4,1 miljoen in 2021 naar € 5,7 miljoen in 2026. Dit zorgt ervoor dat de gemeentelijke kosten steeds meer een langdurig karakter hebben. Hierdoor neemt de wendbaarheid in de begroting af.
4. Om de geplande investeringen uit te voeren gaan we geldleningen aantrekken om deze te financieren. Hierdoor neemt de schuldenpositie toe en dat is zichtbaar in het financieel kengetal 'netto schuldquote'.

We willen bereiken dat er sprake is van een gezonde financiële positie om voldoende slagkracht te hebben voor het oplossen van maatschappelijke vraagstukken. Dat vergt niet alleen een structureel sluitende begroting en jaarrekening, maar daarnaast voldoende weerstandscapaciteit in relatie tot de risico's. Informatie over de financiële positie, het weerstandsvermogen en de risico's zijn beschreven in deze paragraaf.

Landelijk is bepaald dat in de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing vijf kengetallen worden opgenomen. De kengetallen zijn getallen die de verhouding uitdrukken tussen bepaalde onderdelen van de begroting of de balans en kunnen helpen bij de beoordeling van de financiële positie. Deze kengetallen hebben geen functie als normeringsinstrument, maar zijn juist bedoeld om de gemeentelijke financiële positie voor raadsleden inzichtelijker te maken en de onderlinge vergelijkbaarheid tussen gemeenten te vergroten. 

In het Treasurystatuut 2018 - 2021 is opgenomen dat in zowel de begroting als in de verantwoording inzicht wordt verstrekt tussen de relatie tussen de omvang van afschrijvingen en die van aflossingen. Dit is van belang om inzicht te geven of op termijn de aflossingen ongeveer gelijk gaan lopen met de afschrijvingen. 

In 2023 zijn de afschrijvingen en aflossingen nagenoeg gelijk aan elkaar. Dankzij de begrotingsoverschotten 2024 - 2026 zijn minder leningen benodigd en daardoor ontstaan verschillen tussen de omvang van aflossingen en afschrijvingen.

Een ratio hoger dan 2 wordt bestempeld als uitstekend.

De weerstandscapaciteit bestaat uit het geheel van middelen en mogelijkheden om niet begrote, onvoorziene en (mogelijk) materiële kosten te dekken. De weerstandscapaciteit kan structureel en incidenteel van aard zijn. Incidentele weerstandscapaciteit bestaat uit het vermogen van de gemeente om eenmalige risico’s te dekken, zonder dat dit invloed heeft op het bestaande beleid. De structurele weerstandscapaciteit bestaat uit de middelen die permanent kunnen worden ingezet om risico’s af te dekken zonder dat dit ten koste gaat van de uitvoering van het beleid.

In het onderstaande overzicht is de top tien van de totale risico-inventarisatie opgenomen. Daarnaast zijn onder nummer 11 de overige risico's (totaal 41) samengevoegd.

De middelen waarover de gemeente De Ronde Venen kan beschikken per 31 december 2023 - 2026 om niet begrote kosten te dekken zijn weergegeven in onderstaande tabel.

• Het beheer en onderhoud van de kapitaalgoederen in de openbare ruimte legt beslag op een substantieel deel van de financiële middelen in de programmabegroting. Daarom is het belangrijk dat meerjarig de kaders voor het beheer zijn vastgesteld en de financiële gevolgen inzichtelijk zijn en vertaald in de gemeentebegroting.
• Actuele beleids- en beheerplannen is een voorwaarde voor het inzichtelijk hebben van toekomstige investeringen en onderhoudsbudgetten om de kapitaalgoederen in stand te houden.
• De openbare ruimte wordt ook komend jaar beheerd en onderhouden op basis van wettelijke regels, zorgplicht en de bedoelde functionaliteit en kwaliteit zoals die in de beleids- en beheerplannen is benoemd.
• In 2022 wordt voor de kapitaalgoederen wegen, riolering en gebouwen het beheerplan geactualiseerd en ter vaststelling aan de gemeenteraad aangeboden. Voor kunstwerken en openbare verlichting is een actueel beheerplan beschikbaar.
• Voor groen is een actueel beheerplan beschikbaar. In de periode 2023 - 2026 is op basis van het coalitieakkoord 'In het hart' voor het onderhoud van het openbaar groen een aanzienlijk extra budget opgenomen om het onderhoud van het openbaar groen op orde te brengen en te verbeteren.

• Het wegenbeheerplan 2023 - 2027 is in december 2022 in de raad ter goedkeuring. Dit beheerplan is opgesteld op basis van assetmanagement en is de leidraad voor het wegenbeheer in deze periode.
• Jaarlijks wordt er een risicoanalyse opgesteld om de (nieuwe) prioritering voor het wegenonderhoud op te stellen.
• Onder het onderdeel wegen vallen ook de civieltechnische kunstwerken. Hiervoor heeft de raad in november 2019 een beheerplan voor de periode 2020 - 2024 vastgesteld op basis van assetmanagement.
• Het beleidsplan openbare verlichting 2020 - 2024 is in december 2019 door de raad vastgesteld.

Voor wegen staan in 2023 de volgende projecten gepland:

• Reconstructie Ringdijk 2e Bedijking -> doorgeschoven vanuit 2022;
• Reconstructie Tienboerenweg;
• Reconstructie deel Veldweg;
• Aanpak parkeersituatie Vinkeveen Noord;
• Voorbereiden 2e Velddwarsweg;
• Voorbereiden A.C. Verhoefweg;
• Voorbereiden Dukaton;
• Scenario's uitwerken reconstructie Baambrugse Zuwe.

Voor kunstwerken staan in 2023 de volgende projecten gepland:

• Heulbrug (beweegbare brug); 
• Nellesteinsebrug  (beweegbare brug); 
• Stokkelaarsbrug  (beweegbare brug);  
• Diverse vaste betonnen en houten bruggen.

Voor verlichting gaan we in 2023 circa 300 masten en circa 700 armaturen in Abcoude vervangen.

• In het budgetoverzicht van programma 1 Wonen, taakveld 2.1 Verkeer en vervoer  zijn de jaarlijkse kosten van onderhoud wegen, kunstwerken en openbare verlichting opgenomen.
• De investeringsbudgetten uit het wegenbeheerplan 2023 - 2027 zijn verwerkt in  het overzicht  nieuwe investeringen 2023 - 2026 van deze programmabegroting.

Een goede riolering draagt bij aan de bescherming van de volksgezondheid, het milieu en het tegengaan van wateroverlast. Met het gemeentelijk rioleringsplan geeft de gemeente aan hoe zij op een doelmatige manier omgaat met de zorgplichten voor stedelijk afvalwater, hemelwater en grondwater. 

Eind 2022 wordt het Water en rioleringsplan (WRP) 2023-2027 aan de raad ter vaststelling aangeboden.

Het onderhoud van het gemeentelijk rioolstelsel omvat onder meer het reinigen, ontstoppen en repareren van riolen, dagelijks beheer van rioolgemalen en het vegen van straten. In 2023 worden de acties uit het  gemeentelijk water- en rioleringsplan (WRP) opgepakt. 

In het budgetoverzicht van programma 1 Wonen, taakveld 7.2 Riolering zijn de jaarlijkse kosten en opbrengsten van riolering opgenomen.   De investeringsbudgetten uit het Water- en rioleringsplan 2023 - 2027 zijn verwerkt in  het overzicht  nieuwe investeringen 2023 - 2026 van deze programmabegroting.  Zoals blijkt uit de paragraaf Lokale heffingen zijn de tarieven van rioolheffing kostendekkend.

Water is van grote betekenis voor maatschappij, mens en milieu. Om "droge voeten" te houden is het van belang dat de gemeente haar watergangen goed beheert. Dit betekent dat de watergangen tijdig gebaggerd en geschoond moet worden. Daarnaast moet de gemeente de oevers in stand houden. Het waterschap stelt door middel van haar Keur eisen aan de watergangen. De gemeente heeft ontvangstplicht voor de vrijgekomen bagger en maaisel. Het huidige beleid beperkt zich op calamiteitenonderhoud van beschoeiingen en baggeren.

Voor de beschoeiingen worden alleen de calamiteiten uitgevoerd. De watergangen worden geschoond van vegetatie. Daarnaast wordt de vrijgekomen bagger verwerkt, conform de wettelijke ontvangstplicht.

In het budgetoverzicht van programma 1 Wonen, taakveld  2.4 Economische havens en waterwegen zijn de jaarlijkse kosten van onderhoud aan beschoeiingen en baggeren opgenomen.

In 2017 is het groenbeleidsplan 2017-2040 vastgesteld. Met dit beleidsplan wordt, aan de hand van streefbeelden, duidelijk hoe we de komende jaren om willen gaan met het openbaar groen.

• De gemeente zorgt voor het in stand houden van het openbaar groen, zodanig dat deze veilig, heel en schoon is. En voldoet aan de huidige functies, zoals sierfunctie, afschermende functie of gebruiksfunctie.
• In 2023 gaan we op basis van het groenbeheerplan extra investeren in onderhoud van het openbaar groen om zo de kwaliteit van de openbare ruimte te verbeteren.
• In 2021 zijn we gestart met het bestrijden van de Japanse duizendknoop op een aantal risicolocaties. Alle locaties die bekend zijn worden gemonitord. We zien dat het aantal locaties met Japanse duizendknoop toeneemt. We proberen zoveel mogelijk de risicolocaties met een geringe oppervlakte bestrijden. Dit wordt in 2023 voortgezet.
• Het vervangingsplan van populieren in de buitengebieden wordt voortgezet. 

In het budgetoverzicht van programma  1 Wonen, taakveld 5.7 Openbaar groen en recreatie zijn de jaarlijkse kosten van onderhoud van groen en speelvoorzieningen opgenomen.

Vanuit de kadernota 2023 en  vanuit het coalitieakkoord "In het hart" is respectievelijk € 250.000 en  € 500.000  aan de onderhoudsbudgetten 2023 toegevoegd. 

De nota Vastgoed en het beheerplan gebouwen zijn in 2017 vastgesteld. Uitvoering wordt gegeven aan de nota Vastgoed. In de tweede helft van 2022 vindt besluitvorming plaats over het geactualiseerde beheerplan gebouwen. De kosten verbonden aan de verduurzaming van de gemeentelijke vastgoedportefeuille is hierin ook inzichtelijk gemaakt. In het nieuwe beheerplan gebouwen zijn de ambities, technische en financiële kaders voor de komende periode opgenomen.

De gemeentelijke vastgoedportefeuille bestaat uit kantoorgebouwen, onderwijshuisvesting/gymzalen, Veenweidebad, maatschappelijk vastgoed en gebouwen/gronden die te koop staan of komen. Deze laatste categorie is toegelicht in paragraaf Grondbeleid, bij het onderdeel Gronden die niet voor de publieke taak zijn bestemd.

In 2023 wordt uitvoering gegeven aan het meerjarenonderhoudsplan gebouwen

In de verschillende domeinen en programma's staan toevoegingen aan de "Onderhoudsvoorziening gemeentelijk vastgoed".  Deze voorziening is toegelicht in de Financiële begroting. Naast deze toevoeging aan de voorziening zijn voor verschillende gebouwen budgetten beschikbaar voor regulier contractonderhoud, verzekeringen, energie en belastingen.

• Voor de periode 2022 - 2026 is rekening gehouden met het aantrekken van 35 miljoen euro aan nieuwe geldleningen. Dit is onder meer nodig om investeringen te kunnen betalen.
• Voor de nieuw aan te trekken geldleningen is rekening gehouden met 1,5%. 
• Voor stijging van rente is rekening gehouden met een risico van 0,3 miljoen euro. Dit risico is opgenomen in de risico-inventarisatie zoals weergegeven in de paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing.
• Aan de boekwaarde van investeringen is 1,0% toegerekend.
• Voor 2023 gelden er twee landelijke normen waaraan we voldoen:
  • Kasgeldlimiet 8,9 miljoen euro;
  • Renterisiconorm 20,8 miljoen euro.

Het gemeentelijke financieringsbeleid is erop gericht om: 

• Te voorzien in de financieringsbehoefte op korte en lange termijn.
• Het beheersen van de risico’s die met deze transacties verbonden zijn.
• Het zoveel mogelijk beperken van de rentekosten van de leningen.
• Het beperken van de interne verwerkingskosten en externe kosten bij het beheren van de geldstromen en financiële posities.

Het uitvoeren van het financieringsbeleid vindt plaats binnen de kaders zoals gesteld in de Wet financiering decentrale overheden, de Wet houdbare overheidsfinanciën en wet verplicht schatkistbankieren voor decentrale overheden. De aanvullende regels vanuit het Treasurystatuut zijn mede bepalend voor het uitvoeren van de financieringsfunctie. In december 2017 heeft de gemeenteraad het Treasurystatuut 2018 - 2021 vastgesteld. 

Landelijk gelden er twee risicobeheersingsrichtlijnen waaraan de gemeente De Ronde Venen moet voldoen, te weten de kasgeldlimiet en renterisiconorm. Aan beide normen voldoet de gemeente De Ronde Venen.

Voor korte financiering (looptijd tot 1 jaar) geldt dat het renterisico aanzienlijk kan zijn, aangezien fluctuaties in de rente bij korte financiering direct een relatief grote invloed hebben op de rentelasten. Dit risico wordt beperkt door een zogenoemde kasgeldlimiet op basis van de wet financiering decentrale overheden. Dit houdt in dat de omvang van de kortlopende schuld maximaal 8,5% van het begrotingstotaal mag zijn. Binnen de kasgeldlimiet wordt een deel van de financieringsbehoefte afgedekt uit kortlopende leningen (kasgeldleningen).  De kasgeldlimiet wordt optimaal benut vanuit de gedachte dat rente van kortlopend geld, zoals daggeld en kasgeld, lager is dan van langlopende leningen.

Een kasstroomoverzicht geeft inzicht in de geldstromen. Deze geldstromen hebben effecten op de omvang van de liquide middelen. Hieronder wordt verstaan het totaal van de kas en banksaldi. De geldstromen van 2021 tot en met 2026 zijn hierna vermeld.

Bij het aantrekken van langlopende leningen moet rekening worden gehouden met de renterisiconorm. Deze norm heeft als doel het toekomstig renterisico te beperken door de aflossingen en renteherzieningen te spreiden. Voorkomen moet worden dat er in enig jaar een te grote concentratie plaatsvindt van aflossingen en renteherzieningen op lopende leningen. Onder renteherzieningen wordt verstaan het bedrag aan leningen waarvan op grond van de leningsvoorwaarden de rente in het lopende kalenderjaar eenzijdig door de tegenpartij kan worden herzien. In de leningenportefeuille zijn er geen contracten met een eenzijdige renteherziening door de geldgever.

In de afgelopen jaren is de gemeente De Ronde Venen ruimschoots onder de vastgestelde norm gebleven. Voor de jaren 2022 - 2026 gaan we de norm niet overschrijden.

In onderstaande grafiek is de omvang van leningen opgenomen voor de periode 2021 - 2026. Hierbij is rekening gehouden met de nog aan te trekken geldleningen in de jaren 2022 - 2026. 

De regeling schatkistbankieren verplicht decentrale overheden hun overtollige liquide middelen en beleggingen aan te houden bij het ministerie van Financiën. Dit behoudens een drempelbedrag wat bepaald is op 2% van het begrotingstotaal. Dat is voor 2023 € 2.080.000.

Om het dagelijkse kasbeheer te vereenvoudigen mag een gemeente gemiddeld over het hele kwartaal maximaal het drempelbedrag buiten de schatkist aanhouden. Deelname van de decentrale overheden aan schatkistbankieren draagt bij aan een lagere EMU-schuld van de collectieve sector. Dit verlaagt namelijk de externe financieringsbehoefte van het Rijk, waardoor het Rijk minder hoeft te financieren op de markt, hetgeen zich weer vertaalt in een lagere staatsschuld. Daarnaast verwacht het Rijk een verdere vermindering van de beleggingsrisico’s waaraan decentrale overheden worden blootgesteld. De middelen die een gemeente in de schatkist aanhoudt, blijven beschikbaar voor de uitoefening van de publieke taak.

De kosten en opbrengsten van rente zijn volgens landelijke verslagleggingsrichtlijnen toegerekend aan bouwgronden in exploitatie en investeringen. Er is sprake van een rente- en een treasuryresultaat. In het laatste resultaat is opgenomen de opbrengst van dividend.

[1]  Voor de jaren 2020 - 2023 ontvangen we geen dividend om daarmee de kosten van verouderde waterleidingen te kunnen opvangen en het verbeteren van de financiële positie van Vitens. 

Een overheid moet betrouwbaar zijn. Gemeente De Ronde Venen wil een sterke, betrouwbare en moderne organisatie zijn voor onze inwoners, ondernemers, maatschappelijke organisaties en medewerkers. De gemeentelijke organisatie staat tussen de inwoners. Om nog beter in te kunnen spelen op de veranderingen in de samenleving en de inhoudelijke ambities van de gemeenteraad en het college is een aantal ontwikkelingen noodzakelijk. Deze ontwikkelingen staan onderstaand beschreven.

Organisatieontwikkeling

Om beter in te kunnen spelen op de veranderende rol van de overheid in een veranderende wereld is de ontwikkeling van de organisatie in gang gezet. In 2022 is de structuur van de organisatie aangepast. In 2023 ligt de focus op de gewenste manier van werken: ‘Samen voor elkaar’. Met als belangrijkste kernwaarden durf, resultaat en verbinding. Het is van groot belang dat we samenhang creëren tussen werkzaamheden, waardoor processen optimaal uitgevoerd kunnen worden.

Aantrekkelijke werkgever

Om een sterke gemeentelijke organisatie te blijven is het van groot belang dat we de huidige medewerkers blijven binden en boeien en dat we een aantrekkelijke werkgever zijn voor nieuw talent. Vanwege de krapte op de arbeidsmarkt is het meer dan ooit belangrijk dat we blijvend investeren in de talenten van onze huidige medewerkers. Hiervoor vragen we extra opleidingsbudget. Het opleidingsbudget gebruiken we zowel voor trainingen die we organisatiebreed aanbieden als voor individuele opleidingswensen van medewerkers.

Verstevigen positie op de arbeidsmarkt

Vanwege de krapte op de arbeidsmarkt is het niet vanzelfsprekend dat werkzoekenden massaal reageren op onze vacatures. Dit leidt op sommige plekken in de organisatie tot uitdagingen. Deze uitdagingen bieden wij het hoofd door op sommige plekken in de organisatie te kiezen voor inhuur, maar onze doelstelling is om deze vacatures in te vullen met medewerkers die zich aan onze organisatie willen binden. Om die reden zetten we in 2023 een extra stap in het verstevigen van onze positie op de arbeidsmarkt. We zetten extra in en herijken onze arbeidsmarktcommunicatie en verstevigen ons recruitment.

Dienstverlening

Vragen van inwoners en ondernemers worden snel en oplossingsgericht beantwoord. Op het moment dat inwoners zich niet gehoord voelen of niet weten waar of hoe zij op hun vraag antwoord kunnen krijgen is een (online) loket beschikbaar. Dit geldt ook voor inwoners met vragen binnen het sociaal domein als zij er met het servicepunt niet uitkomen. 

Digitalisering en ICT

De digitaliseringsopgave van De Ronde Venen laat zich samenvatten als het organisatie breed verder invoeren en op orde krijgen van het digitaal werken. Zowel in de werkprocessen, de bedrijfsvoering en in de klantcontacten met inwoners, ondernemers en (maatschappelijke) partners. 

Nieuwe wet- en regelgeving vraagt (ook) om een steeds forsere digitaliseringscomponent. ICT is een randvoorwaarde om digitalisering mogelijk te maken. Ondersteunend aan de digitaliseringsopgave realiseren we een vernieuwde, moderne digitale werkomgeving.

Om digitaliserings-, wet- en regelgeving en ICT-projecten vanuit regie op te pakken en hierbij keuzes te kunnen maken, stellen we een meerjarig digitaliseringsplan op. Dit plan geeft inzicht in de meerjarige financiële effecten van onze ICT(-omgeving). Op deze manier wordt duidelijk waar we de komende jaren moeten investeren

Informatieveiligheid en privacy

De gemeente beheert veel gegevens van inwoners. We gaan zorgvuldig met deze gegevens om en houden dit veilig. Dit borgen we onder andere in de ICT-infrastructuur van de gemeente, maar juist ook door hier blijvend aandacht voor te houden in de gemeentelijke organisatie. Om die reden geven wij onder andere (online) trainingen, zodat het bewustzijn van de verantwoordelijkheid voor informatieveiligheid constant onder de aandacht blijft.

Juridische kwaliteitszorg

We maken komend jaar de beweging om formele bezwaren en klachten te verminderen, door juist aan de voorkant informele gesprekken te voeren. Daarnaast vormt de juridische kwaliteitszorg onderdeel van de algehele kwaliteitszorg van (werk)processen en bij de voorbereiding en uitvoering van besluiten. Op deze manier werken we aan een gemeente die voorspelbaar is voor onze inwoners en voorkomen we bezwaren.

Rechtmatigheid door het college

Op 31 mei 2022 is door de Tweede Kamer besloten dat vanaf verslagjaar 2023 de rechtmatigheidsverantwoording door het college wordt afgegeven. De belangrijkste processen, de processen met een grote financiële impact, zijn vormgegeven in het business control framework. Als uit de eigen controles wordt geconstateerd dat er sprake is van afwijkingen op rechtmatigheidsaspecten, dan wordt dit verantwoord in de verantwoording 2023. Hierbij geven we dan aan hoe we dit in de toekomst gaan oplossen.

Doelmatigheids- en doeltreffendheidsonderzoeken komen voort uit de Gemeentewet artikel 213a. Deze wet schrijft voor dat het college jaarlijks zijn eigen beleid tweemaal dient te toetsen. Sinds de gemeente een goed functioneerde rekenkamercommissie heeft ingesteld, heeft de raad de mogelijkheid om zelfstandig opdrachten te verstrekken aan de rekenkamercommissie voor eigen doelmatigheids- en doeltreffendheidsonderzoeken. 

Eén van de kerntaken van de provincie is toezicht houden op de uitvoering van wettelijke taken door gemeenten, waterschappen en gemeentelijke regelingen. Dit gebeurt risicogericht, proportioneel, op afstand waar het kan, ingrijpen waar het moet. Het gaat om de volgende beleidsterreinen:

• Financiën
• Omgevingsrecht
• Archiefwet
• Huisvesting vergunninghouders

De provincie Utrecht publiceert de resultaten van het interbestuurlijk toezicht op internet. De resultaten zijn te vinden op https://www.provincie-utrecht.nl/onderwerpen/alle-onderwerpen/interbestuurlijk-toezicht/.

CAO-ontwikkeling

In de meerjarenbegroting van personeelskosten is voor 2023 e.v. is rekening gehouden met een stijging van de cao-lonen van 4%. De huidige cao-afspraken lopen tot 31 december 2022. Gelet op de economische ontwikkelingen, de uitkomst van de cao-onderhandelingen van het Rijk en een tijd waarbij inflatie en schaarste op de arbeidsmarkt in 2023 doorwerkt, is het niet onredelijk om met een loonstijging van deze omvang rekening te houden. In 2021-2022 bedroeg de werkelijke loonstijging in totaal ook circa 4%. 

De formatie van 2023 betreft 320,1 FTE.

De hieronder beschreven definities zijn landelijk bepaald en gelden voor alle gemeenten.

1. Capaciteitskosten zijn de totale kosten die de organisatie maakt aan salarissen, sociale lasten, werkkostenregeling en inhuur. Hierbij wordt buiten beschouwing gelaten de griffie en het bestuur. Deze kosten worden niet afzonderlijk toegelicht omdat ze onderdeel zijn van overhead en apparaatskosten. 
2. Overhead betreft alle kosten die samenhangen met de sturing en ondersteuning van de medewerkers in het primaire proces. Een groot deel hiervan bestaat uit capaciteitskosten van medewerkers van ondersteunende afdelingen en leidinggevenden. Daarnaast zijn er kosten voortkomend uit ondersteunende taken die gedekt worden uit voor die taken opgenomen budgetten, zoals informatievoorziening en ICT. De kosten van overhead zijn opgenomen in programma 4 Bestuur en bedrijfsvoering.
3. Apparaatskosten (ofwel organisatiekosten) zijn de noodzakelijke financiële middelen voor het inzetten van personeel (capaciteitskosten), organisatie-, huisvestings-, materieel-, automatiseringskosten e.d. voor de uitvoering van de organisatorische taken. Apparaatskosten zijn dus alle personele en materiële kosten (zoals meubilair) die verbonden zijn aan het functioneren van de organisatie, exclusief griffie en bestuur.

We hebben het voornemen om de samenwerking met de U10 netwerkorganisatie voort te zetten. Daarnaast  brengen we in 2022/2023 een herziene nota verbonden partijen uit. 

Bestuurlijk en financieel belang:

• Voor het uitvoeren van gemeentelijk beleid vindt samenwerking plaats met andere partijen. Een verbonden partij is een privaatrechtelijke of publiekrechtelijke organisatie waarin de gemeente een bestuurlijk én een financieel belang heeft. De gemeente heeft bestuurlijke en financiële belangen in meerdere gemeenschappelijke regelingen, deelnemingen en overige verbonden partijen. 
• Bestuurlijk belang is zeggenschap, ofwel via vertegenwoordiging in het bestuur ofwel via stemrecht. Er is sprake van bestuurlijk belang als een bestuurder of een ambtenaar van de gemeente namens de gemeente in het bestuur van de partij plaatsneemt, of namens de gemeente stemt.
• Een financieel belang is een aan de verbonden partij ter beschikking gesteld bedrag dat niet verhaalbaar is indien de verbonden partij failliet gaat, ofwel het bedrag waarvoor aansprakelijkheid bestaat indien de verbonden partij haar verplichtingen niet nakomt.

Aangaan en beëindigen van verbonden partijen:

• In de Gemeentewet staat in artikel 160, lid 2 een bepaling voor het aangaan van verbonden partijen. Deze bepaling luidt als volgt: “Het college besluit slechts tot de oprichting van en deelnemingen in stichtingen, maatschappen, vennootschappen, verenigingen, coöperaties en onderlinge waarborgmaatschappijen, indien dat in het bijzonder aangewezen moet worden geacht voor de behartiging van het daarmee te dienen openbaar belang. Het besluit wordt niet genomen dan nadat de raad een ontwerpbesluit is toegezonden en hij zijn wensen en bedenkingen ter kennis van het college heeft kunnen brengen. Het besluit tot beëindiging van verbonden partijen wordt niet genomen dan nadat de raad een ontwerpbesluit is toegezonden en hij zijn wensen en bedenkingen ter kennis van het college heeft kunnen brengen."
• In de Wet gemeenschappelijke regelingen zijn de bevoegdheden opgenomen voor het aangaan of beëindigen van een gemeenschappelijke regelingen. Hiervoor geldt dat de colleges van burgemeester en wethouders en de burgemeesters niet over gaan tot het treffen van een regeling dan na verkregen toestemming van de gemeenteraden. De toestemming kan slechts worden onthouden wegens strijd met het recht of het algemeen belang. Dit geldt tevens voor het wijzigen of het uittreden uit een regeling.

Lokaal beleid:

• In 2018 heeft de raad Nota Verbonden partijen vastgesteld. Deze nota beschrijft de aard van verbonden partijen, het kader aan wet- en regelgeving en is bedoeld als instrument voor de kaderstellende en controlerende rol van de gemeenteraad.

De gemeenschappelijke regelingen voeren verschillende taken en regelingen uit namens de gemeente. Per gemeenschappelijke regeling zijn gegevens opgenomen over:

• De vestigingsplaats van de gemeenschappelijke regeling;
• Een toelichting op het openbaar belang;
• Aan welk programma de verbonden partij een bijdrage levert;
• Welke deelnemers uitmaken van de gemeenschappelijke regeling;
• Eventuele risico’s die van invloed zijn op onze (financiële) positie.

Financiële gegevens van de gemeenschappelijke regelingen zijn opgenomen in een totaaloverzicht "Financiële gegevens van de gemeenschappelijke regelingen". Dit betreft de gemeentelijke bijdrage, de omvang van het eigen vermogen (EV) en de omvang van het vreemd vermogen (VV). Deze twee vormen samen het totaal van een balans.

Naast de gemeenschappelijke regelingen zijn er twee deelnemingen:

1. De gemeente bezit 37.323 aandelen BNG Bank. In 2023 is rekening gehouden met een nog te ontvangen dividend van € 70.000 over 2022.
2. De gemeente bezit 40.426 aandelen Vitens. Voor de jaren 2021 - 2023  ontvangen we geen dividend om om daarmee de kosten van verouderde waterleidingen te kunnen opvangen en het verbeteren van de financiële positie van Vitens. 

Naast de gemeenschappelijke regelingen en deelnemingen werken we samen met overige verbonden partijen:

• Kansis (Stichting Beschut Werk)
• Kansis Groen (Stichting Groenwerk)
• Mooisticht
• Marickenland
• Gebiedsprogramma Utrecht-West
• Het Zorg- en Veiligheidshuis Regio Utrecht (ZVHRU)
• Stichting Beveiliging Bedrijventerrein De Ronde Venen (SBB)
• Stichting Regionaal Inkoopbureau IJmond & Kennemerland (RIJK)
• Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG)

Hun bijdragen aan onze doelstellingen zijn toegelicht bij de programma's.

• De drie grondexploitaties zijn in de afrondende fasen. Alle gronden zijn verkocht, waardoor de financiële risico's beperkt zijn. De resterende werkzaamheden richten zich met name op het woonrijp maken van gronden.
• Voor De Maricken betreffen de resterende werkzaamheden het woonrijp maken van Deelplan 5 en planvorming en realisatie van het park.
• Voor Land van Winkel moeten de delen van het openbaar gebied waar de woningen nog in aanbouw zijn,  woonrijp worden gemaakt. 
• De gronden van de Stationslocatie zijn verkocht. De ontwikkelaar maakt de gronden bouw- en woonrijp. De gemeente verzorgt de goede ontsluiting van het gebied aan de Rondweg en aansluitende wandelpaden.
• Voor de grondexploitaties zijn nog plankosten te maken.
• De verwachting is dat de grondexploitaties eind 2022 kunnen worden afgesloten.

Jaarlijks vindt de actualisatie van de grondexploitaties plaats. Uitgangspunt voor de actualisatie zijn de door de raad vastgestelde grondexploitaties, vastgestelde plannen en woningbouwprogramma's. De grondexploitaties zijn een financiële weergave van eerder genomen besluiten, waarbij de voortgang van de projecten is verwerkt en de onderliggende aannames van kosten, opbrengsten en parameters zijn geactualiseerd.

Risicoanalyses worden binnen de projecten op een gestructureerde manier aangepakt. Risico's worden geïnventariseerd en waar mogelijk voorzien van een beheermaatregel. Niet alle risico's vertalen zich in directe tegenvallers. Bij winstgevende grondexploitaties gaan de risico's in eerste instantie ten koste van de winst. Bij een verliesgevende exploitatie is een buffer nodig binnen het weerstandsvermogen van de gemeente.

Momenteel heeft de gemeente nog drie lopende grondexploitaties te weten De Maricken, Land van Winkel en Stationslocatie Mijdrecht. Deze zijn alle drie in de afrondende fase. Alle gronden zijn verkocht en daarmee zijn de risico's beperkt.  

Allerlei ontwikkelingen op maatschappelijk, economisch en ruimtelijk gebied hebben invloed op het grondbeleid van de gemeente. De woningmarkt heeft de afgelopen periode veel beweging gekend. De nota grondbeleid 2018 - 2021, vastgesteld op 22 februari 2018, bevat de beleidslijn van het gemeentelijk grondbeleid. Uitgangspunt van het beleid is een regisserende houding binnen het faciliterende grondbeleid. Hierop kan een uitzondering worden gemaakt als aankoop of het dragen van kosten noodzakelijk is om een maatschappelijk gewenste ontwikkeling mogelijk te maken.

De als onderhanden werken opgenomen bouwgronden zijn gewaardeerd tegen de vervaardigingsprijs dan wel de lagere marktwaarde. De vervaardigingsprijs omvat de kosten die rechtstreeks aan de vervaardiging kunnen worden toegerekend (zoals grondaankopen en kosten van bouw- en woonrijp maken) alsmede een redelijk te achten aandeel in de rentekosten en de administratie- en beheerskosten. Van de bouwgronden in exploitatie zijn actuele grondexploitaties aanwezig. Zodra sprake is van een verwacht verlies dan wordt daarvoor een verliesvoorziening getroffen, die op de voorraden in mindering wordt gebracht.

Bij het stelsel van baten en lasten zoals geformuleerd in het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) zijn het toerekeningbeginsel, het voorzichtigheidsbeginsel en het realisatiebeginsel essentiële uitgangspunten. Baten en lasten – en het daaruit vloeiende resultaat – moeten worden toegerekend aan de periode waarin deze zijn gerealiseerd. Bij meerjarige projecten betekent dit dat (de verwachte) winst niet pas aan het eind van het project als gerealiseerd moet worden beschouwd, maar gedurende de looptijd van het project tot stand komt en ook als zodanig moet worden verantwoord. Het verantwoorden van tussentijdse winst is daarmee geen keuze maar een verplichting die voortvloeit uit het realisatiebeginsel. Bij het bepalen van de tussentijdse winst is het wel noodzakelijk de nodige voorzichtigheid te betrachten. Hierdoor wordt de winst genomen naar rato van de voortgang van het complex (POC-methode; percentage of completion methode).

De winsten en verliezen van de grondexploitaties worden via resultaatbestemming verrekend met de algemene reserve.

• Alle kavels zijn verkocht
• De resterende werkzaamheden bestaan vooral uit het woonrijp maken van deelplan 5 (laatste deel) en planvorming en realisatie van het park.
• De verwachting is dat de grondexploitatie van De Maricken eind 2022 kan worden afgesloten. 

• Alle kavels (195) zijn verkocht. Het grootste deel is inmiddels bebouwd en bewoond. 
• Verschillende delen in het gebied moeten nog woonrijp worden gemaakt: o.a. straatwerk, groen.
• De verwachting is dat de grondexploitatie  eind 2022 kan worden afgesloten.

• De locatie inclusief uitgeefbare grond is verkocht.
• De project ontwikkelaar draagt zorg voor het bouw- en woonrijpmaken. De gemeente draagt zorg voor de ontsluiting van het gebied en aansluiting  op de bestaande infrastructuur.
• De verwachting is dat de grondexploitatie in 2022 kan worden afgesloten. 

De gemeente bezit diverse eigendommen (grond en gebouwen), die niet voor een publieke taak zijn bestemd en waarbij het voornemen is om deze te verkopen. Conform de bepalingen van het BBV wordt in de jaarrekening bepaald of er sprake is van duurzame waardevermindering. Hiervan is sprake als de taxatiewaarde lager is dan de boekwaarde. Als de taxatiewaarde hoger is dan de boekwaarde is er sprake van een stille reserve.

• De volgende eigendommen hebben nog geen bestemming:
  • Glastuinbouw Wickelhof Mijdrecht
  • Marickenzijde 2e fase Wilnis
  • Bedrijventerrein N201 Mijdrecht
  • Stationsgebied Abcoude (Bovenkamp 1 - 3)
  • Baambrugse Zuwe 143b te Vinkeveen
  • Herenweg 196 en 196A te Vinkeveen
  • Centrum Oost, Herenweg 70 Vinkeveen
  • Ontspanningsweg /Wilnisser Dwarsweg Mijdrecht
  • Provincialeweg N201 Mijdrecht (agrarisch perceel)
  • Baambrugse Zuwe achter 116 Vinkeveen
  • Provincialeweg 7a, Mijdrecht
•  De volgende gebouwen hebben een andere bestemming gekregen:
  • Twistvliedschool, Kwikstaart 44 Mijdrecht -> gesloopt in 2021 en levering in 2022
  • De Hoeksteen, Eendracht 6 Mijdrecht -> overgeheveld in 2022 naar onderwijshuisvesting en gedeeltelijk gesloopt

• Stille reserve

De boekwaarde van gronden en verspreide percelen kan lager zijn dan de actuele waarden, waardoor er binnen de gronden niet voor de publieke taak bestemd sprake is van stille reserves. Deze reserves kunnen van substantiële betekenis zijn in relatie tot het balanstotaal dan wel de financiële positie van de gemeente. De omvang van de stille reserves is € 4.288.000 op 1 januari 2022.

In deze paragraaf wordt een meerjarig financieel beeld van zowel de verstrekte als de ontvangen subsidies en bijdragen weergegeven.

Voor 2022 is een budget beschikkaar voor subsidies en bijdragen van 5.972.000 euro. Dit budget stijgt naar 6.632.000 euro in 2023. Dit wordt veroorzaakt door de volgende ontwikkelingen:

• De lasten op het taakveld 5.2 stijgen met € 805.000. Er zijn wijzigingen in relatie tot de sportvrijstelling. Daartoe zijn de huren naar 'kostprijs' niveau gebracht. Deze stijging wordt met een gelijke exploitatiebijdrage gecompenseerd.
• Op het taakveld 7.4 is vanaf 2023 budget voor lokale duurzaamheidsinitiatieven en een subsidie voor Energieke Ronde Veners.
• De rijksoverheid heeft de taakvelden voor de Wmo en Jeugd aangepast en er zijn technische wijzigingen. Dit heeft betrekking op de taakvelden 6.1, 6.3, 6.4. 6.71, 6.72, 6.72c, 6.81 en 7.1.

De belangrijkste bijdrage die we ontvangen betreft de algemene uitkering. Deze bijdrage van het Rijk is opgenomen bij taakveld 0.7 Algemene uitkering. 

De daarop volgende belangrijke bijdragen betreffen de rijksmiddelen voor het uitvoeren van bijstandsuitkeringen, de wet inburgering en het onderwijsachterstandenbeleid. Deze bijdragen zijn opgenomen bij respectievelijk taakveld 6.3 Inkomensregelingen, 6.1 Samenkracht en burgerparticipatie en taakveld 4.3 Onderwijsbeleid en en leerlingenzaken.