Domein 1 - Sociaal domein

In onze gemeente kun je gezond en veilig opgroeien en zo gezond mogelijk oud worden. Investeren in de jeugd zien wij als een investering in de toekomst. Dit bereiken we door een gunstig opvoedklimaat te scheppen waar goed onderwijs bereikbaar en passend is, verschillende activiteiten voor kinderen worden georganiseerd, het gezin centraal staat en zorg dichtbij geregeld is. We willen dat inwoners meedoen in de samenleving door het hebben van (vrijwilligers)werk of het volgen van onderwijs, studie en opleiding. We gaan daarbij uit van de eigen kracht van onze inwoners, waarbij de gemeente inspringt als het niet zelfstandig lukt. Onze ouderen worden in staat gesteld voor zichzelf te zorgen en een sociaal netwerk op te bouwen en te behouden. Inwoners zijn betrokken bij hun omgeving en kijken naar elkaar om.

Bij hulp, ondersteuning en zorg ligt de nadruk op preventie. Voorkomen is immers beter dan genezen. We richten onze zorg en ondersteuning zoveel mogelijk in dat er sprake kan zijn van vroegsignalering door professionals zoals de huisarts, wijkverpleging, kraamzorg en het onderwijs. Daarbij zijn regels dienend, dit wil zeggen dat wij administratieve lasten verlichten voor het aanvragen van zorg door onze inwoners en voor de professionals die zorg leveren.

Sport en bewegen zijn bijna vanzelfsprekend onderdeel van ieders leven. Naast gezondheid heeft sporten een belangrijke ontmoetingsfunctie en draagt het bij aan sociale cohesie. De leefomgeving van onze inwoners en onze (sport) accommodaties worden nog beter ingezet om bewegen leuker en uitnodigender te maken.

De indicatoren 1, 2, 3, 4, 8, 9, 10, 11, 12, 13 en 17 worden door alle gemeenten opgenomen in hun begroting en verantwoording. De overige indicatoren zijn specifiek voor de gemeente De Ronde Venen ontwikkeld conform besluitvorming door de raad in juni 2019. De metingen van deze indicatoren vinden tweejaarlijks plaats, met 2018 als startpunt. De meting wordt dus in 2021 niet uitgevoerd, vandaar dat er geen prognose wordt gegeven.

Op grond van de Wet Publieke Gezondheid (WPG) zijn gemeenten verantwoordelijk voor de publieke gezondheid. De 26 gemeenten in de regio Utrecht hebben hiervoor de gemeentelijke gezondheidsdienst: de GGD regio Utrecht. 

Taken:

• Het gaat om de organisatie van gezondheidszorg bij rampen, in samenwerking met andere veiligheidsorganisaties.
• Het voorkomen en bestrijden van ziekte epidemieën.
• De jeugdgezondheidszorg 0 tot 18 jaar.
• Het monitoren van de lokale en regionale gezondheidstoestand
• Inspectie van de Kindercentra en WMO-toezicht.

Bij deze stichting kopen wij beschutte werkplekken in voor onze inwoners. Beschut werk is bedoeld voor mensen met een lichamelijke, verstandelijke of psychische beperking.

Deze stichting is actief vanaf 1 januari 2019. De oprichtingswerkzaamheden voor deze stichting hebben in 2018 plaatsgevonden. Deze stichting neemt de schoonmaakwerkzaamheden over van PAUW Bedrijven. Recent is in goed overleg besloten om de samenwerking niet voort te zetten en is het schoonmaakcontract niet verlengd.

Deze stichting heeft de werkzaamheden voor groenvoorzieningen overgenomen van de voormalige PAUW Bedrijven. Bij deze stichting werken een aantal inwoners van onze gemeente met een afstand tot de reguliere arbeidsmarkt.

De verschillen ten opzichte van de vastgestelde begroting 2020 - 2023 in november 2019 zijn vermeld in onderstaande tabel. Hierbij geldt dat + = nadeel en - = voordeel. Vervolgens zijn deze verschillen toegelicht naar vier onderdelen.

1. Raadsbesluiten in de periode november 2019 - juli 2020*

2. Autonome ontwikkelingen 2021 - 2024 *

3. Beleidsontwikkelingen

4. Ombuigingen

* in de financiële begroting is een specificatie opgenomen

Toelichting:

1. Om de leerwerkplaats in 2021 te continueren is een bedrag van 65.000 euro benodigd.
2. De wet Inburgering treedt per 1 juli 2021 in werking. De gemeente ontvangt een structurele bijdrage voor de uitvoeringskosten van deze wet van het rijk. Dit is aangegeven in de informatie aan de raad over de uitkomsten van de meicirculaire 2020. In dit domein zijn de uitvoeringskosten opgenomen.
3. In 2021 is 48.000 euro nodig voor de `eerste inrichting meubilair en onderwijsleerpakket` voor de Obs De Pijlstaart. Tevens bedragen de tijdelijke huisvestingskosten 14.000 euro (in totaal 62.000 euro in 2021). Daarnaast is er structureel 26.000 euro benodigd voor het busvervoer voor de jongste kinderen van twee basisscholen in Abcoude naar Het Sporthuis Abcoude. De afstand naar Het Sporthuis is weliswaar minder dan de wettelijke limiet, maar desondanks meer dan gewenst.
4. Met de inclusieagenda is gestart in 2020. In 2021 is een uitvoeringsbudget van 10.000 euro benodigd voor het afronden van de agenda.
5. Voor het project Dementievriendelijk is structureel 50.000 euro begroot. Met het project worden mensen bewust gemaakt van en ontvangen training over dementie. De looptijd van het project is van 2018 tot 2022. Het voorstel is om structureel 10.000 euro te behouden om het project goed te beleggen, hiermee wordt per 2023 40.000 euro van het budget afgeraamd.
6. Voor het samenstellen van de tweejaarlijkse effectmeting is in 2022 al budget opgenomen en is voor 2024 budget opgenomen. Zie hiervoor de ombuigingen bij het onderdeel 'Samenkracht'.

In de paragraaf Ombuigingen is een uitgebreide toelichting op alle ombuigingen opgenomen. Hieronder in het kort.

Toelichting:

1. Het onderwijs is een belangrijke partner in het volgen van de jeugd en om preventief op ontwikkelingen in te kunnen spelen. Het is belangrijk om de goede samenwerkingsrelatie te behouden vanuit ieders verantwoordelijkheid, waardoor de focus van de bijdrage van de gemeente meer op de wettelijke taken komt te liggen. Het bedrag voor niet wettelijke taken zetten we in op de verbinding onderwijs en preventieve jeugdhulp, nader beschreven in het uitvoeringsplan Jeugd. Op het onderwijs stellen we een aantal ombuigingen voor. Ten eerste verlagen we de schoolbegeleidingsmiddelen. Ten tweede stoppen we met de bijdrage voor de klassenassistenten, deze middelen worden ingezet ter bevordering van de preventie jeugdhulp. Ten derde bekostigen we de taalklas samen met de scholen voor 50/50. Ten slotte zetten we de rijksmiddelen efficiënter in waardoor structureel wordt bespaard. Deze ombuigingen worden besproken in het bestuurlijk overleg onderwijs.
2. Op dit moment is de norm voor het aantal uren huishoudelijke hulp drie uur. In de praktijk is het gemiddeld aantal uren per week per beschikking twee en half uur. Voorgesteld wordt om in lijn met de landelijke trend de norm te verlagen naar twee uur. Zonder hierbij afbreuk te doen aan zorgen voor wat nodig is. De verwachting is dat het gemiddelde aantal beschikte uren daalt naar twee, dus een kostenreductie van 20%. Gevolg is dat er een groter beroep zal worden gedaan op de eigen omgeving. De nieuwe verordening zal worden gebruikt bij nieuwe beschikkingen en verlengingen. Vandaar dat voor 2021 circa 1/3 van de bezuiniging gerealiseerd zal worden en voor 2022 circa 2/3.
3. Door de beheersmaatregelen die worden genomen wordt gerealiseerd dat in 2021 een kostenreductie van 125.000 euro oplopend naar 425.000 euro in 2024 bewerkstelligd kan worden. De doelstellingen zijn: waar het kan normaliseren en demedicaliseren. Naast de afgesproken beheersmaatregelen heeft een analyse van waar de kosten hoog zijn geleid tot inzet op WLZ en Ernstige Enkelvoudige Dyslexie. Door het jeugdzorg bestand door te lichten wordt verwacht dat enkele jeugdigen naar de WLZ gaan. Daarnaast wordt ingezet op een poortwachter om het aantal jeugdigen dat wordt behandeld voor Ernstige Enkelvoudige Dyslexie te verminderen. Deze groep is groot in de gemeente. De poortwachter gaat het gesprek voeren zodat er geen onnodige jeugdhulp wordt ingezet.
4. Door het sociaal domein worden subsidies verstrekt. Het voorstel bestaat voornamelijk uit verschillende budgetten waar een onder uitputting is. Daarnaast een verlaging/ stopzetten van verschillende subsidies. Het betreft de subsidies voor Multi Mondo en kosten wijkopbouw en wijkcomités. Tevens wordt de monitor Sociale Kracht niet langer uitgevoerd.  In 2023 daalt de bezuiniging met  25.000 euro in verband met de maatschappelijke effectmeting (om de twee jaar). 4a. Door een aangenomen amendement van de raad is de voorgestelde ombuiging op het CJG van 30.000 euro teruggedraaid.
5. Op het onderdeel terugvordering en verhaal wordt door de gemeente slechts zeer beperkt capaciteit ingezet. Door een handhaver in dienst te nemen (50.000 euro) en daarmee in te zetten op terugvordering en verhaal wordt voor 150.000 euro extra aan terugvordering en verhaal verwacht op basis van een benchmark met vergelijkbare gemeenten. Keerzijde is er meer druk gelegd wordt op inwoners door te controleren en handhaven. Het netto-effect voor de gemeente bedraagt 100.000 euro.
6. Er wordt voorgesteld om het aantal fte`s voor het sociaal domein te verminderen met één fte in 2021, twee fte in 2022, één fte in 2023 en één fte in 2024. Het gevolg is dat er minder capaciteit is om nieuw beleid te maken, advisering wordt meer op hoofdlijnen er is minder capaciteit beschikbaar om diepgaande expertise op te bouwen binnen het Sociaal Domein. Daarnaast wordt er gezocht naar regionale samenwerking voor de administratie van het Sociaal Domein. 
7. De subsidie voor de Bibliotheek wordt met 10% verlaagd. Daarnaast wordt een ombuiging voorgesteld op het budget voor de ODRU. Een deel heeft betrekking op dit domein en een deel op domein 2: Economie, wonen en leefomgeving. Wat betreft Kunst en Cultuur wordt op verschillende onderdelen de bijdrage verlaagd. De subsidies voor Stichting Cultuurhuis Abcoude en Stichting Kunst Ronde de Venen worden per 2021 verlaagd met 19.000 euro. Ook worden de uren voor de cultuurconsulent verminderd. Tevens waren ombuigingen voor Tympaan de Baat en de Servicepunten voorgesteld. Door twee door de raad aangenomen amendementen (7a. en 7b.) zijn deze ombuigingen teruggedraaid.
8. Nu  worden de werkgeverstaken voor de wsw-ers uitgevoerd door Werk en Inkomen Lekstroom (WIL). Door deze taken zelf uit te voeren en de Dienstverleningsovereenkomst (DVO) met WIL (110.000 euro) op te zeggen wordt per 2023 55.000 euro bespaard. Voor het resterende bedrag kunnen de taken uitgevoerd worden.

Een overzicht van de incidentele baten en lasten van het sociaal domein is opgenomen in de financiële begroting. Klik hier